ชีวิตในชาติหนึ่งๆ กับทั้งสุขทุกข์ต่างๆ
ชีวิตในชาติหนึ่งๆ กับทั้งสุขทุกข์ต่างๆ
เกิดขึ้นเพราะกรรมที่แต่ละตัวตนทำไว้
ฉะนั้น ตนเองจึงเป็น ผู้สร้างชาติคือความเกิดและความสุขทุกข์ของตนแก่ตน
หรือผู้สร้างก็คือตนเอง แต่มิได้ไปสร้างใครอื่น เพราะใครอื่นนั้นๆ ต่างก็เป็นผู้สร้างตนเองด้วยกันทั้งนั้น จึงไม่มีใครเป็นผู้สร้างให้ใคร และเมื่อผู้สร้างคือตนสร้างให้เกิดก็เป็นผู้สร้าง ให้ตายด้วย ทำไมผู้สร้างคือตนเองจึงสร้างชีวิตที่เป็นทุกข์เช่นนี้เล่า ปัญหา นี้ตอบว่า
#สร้างขึ้นเพราะความโง่ ไม่ฉลาด
คือไม่รู้ว่าการสร้างนี้ก็คือสร้างทุกข์ขึ้น
ถ้าเป็นผู้รู้ฉลาด เต็มที่ก็จะไม่สร้างสิ่งที่เกิดมาต้องตาย